آشنایی با پارچه کتان و کاربردهای آن

پارچه کتان یکی از انواع پارچه های بسیارپرکاربرد و پرطرفداری است که مصارف گوناگونی دارد شما نیز حتما نام پارچه کتان را شنیده اید و با آن آشنا هستید، در این مقاله شما را با پارچه کتان بیشتر آشنا می کنیم.

پارچه کتان از الیافی به همین نام تهیه شده است، البته ناگفته نماند که گیاه کتان در کشورمان تولید نمی شود، گیاه کتان گیاهی بنفش رنگ گلدار است که در اکثر نقاط جهان از جمله اروپای غربی کشت می شود همچنین گیاه کتان بسیار متنوع است که از آن برای تهیه روغن دانه کتان و همچنین تولید انواع منسوجات استفاده می کنند.

 بسیاری از فعالان حوزه پارچه بر این اعتقادند که پارچه کتان از قدیمی ترین پارچه هایی است که مورد استفاده انسان قرار گرفته شده است بنابراین به راحتی می توان متوجه قدمت این پارچه شد.

پارچه کتان دارای ویژگی هایی است که به آن لقب پادشاه پارچه داده شده است با این وجود این پرسش ایجاد می شود که چه عاملی موجب شده است که این پارچه در این حد پرکاربرد و پرطرفدار باشد که در این مطلب قصد بررسی این موضوع را داریم.

آشنایی با الیاف کتان

بهتر است قبل از معرفی پارچه های کتان به سراغ ساختمان و ساختار داخلی آن رفت و در مورد الیاف و گیاه کتان اطلاعاتی را به شما منتقل کنیم.

گیاهی به نام فلاکس وجود دارد که از ساقه این گیاه می توان الیاف کتان را استخراج کرد، ارتفاع این گیاه به 120 سانتی متر و قطر آن 8 تا 16 اینچ است، ماه اردیبهشت و خرداد بهترین زمان کشت تخم کتان است و معمولا سه ماه زمان نیاز دارد تا رشد کند و بهترین هوا برای رشد آن هوای خنک ومرطوب می باشد.

بیشترساختار درونی الیاف کتان از پنبه است و از دلایلی که باعث شده است ویژگی های آن با پنبه متفاوت باشد وجود کریستالین های بسیاری است که در ساختار داخلی الیاف کتان موجود است.

الیاف کتان به نسبت پنبه مواد غیرسلولزی زیادتری در مقایسه با پنبه دارد که معمولا شامل چربی و مواد رنگی و غیره می شود، ناگفته نماند که الیاف کتان لطیف و شفاف است که هر چه میزان چربی آن کاهش پیدا کند شفاف تر خواهد شد. با کیفیت ترین الیاف کتان بیشتر در ایرلند و شمال فرانسه و بلژیک کشت و برداشت می شود.

پارچه کتان

همانطور که قبلا به آن اشاره کردیم پارچه کتان از الیاف گیاهی به همین نام تهیه می شود، پارچه کتان قدرت جذب آب زیادی دارد و جز پارچه های خنک محسوب می شود که با توجه به فصول مختلف می توان صخامت آن را تغییر داد تا در تمام طول سال قابل استفاده باشد.

پارچه کتان از نظر خصوصیات بسیار شبیه به پنبه است با این وجود سطح صاف و یک دست وبراقی دارد و مقدار زیادی آب را در خود نگه می دارد اما به نسبت پنبه سریعتر خشک می شود.

با توجه به توضیحات بالا به راحتی می توان به گستردگی کاربرد پارچه کتان پی برد. از این پارچه در تهیه انواع پوشاک مردانه و زنانه و بچگانه و همینطور ملحفه و رومیزی و کیف و انواع حوله استفاده می شود اما بیشترین کاربرد آن در تولید پوشاک است.

ویژگی‌های پارچه کتان

تا اینجای مطلب با پارچه کتان تا حد زیادی آشنا شده اید در این قسمت قصد داریم جزئیات بیشتری از ویژگی های پارچه کتان بیان کنیم.

از بارزترین خصوصیت پارچه کتان می توان به مقاومت آن در برابر حرارت، شستشوهای مدوام، حلال های آلی، پوسیدگی اشاره کرد که نیازی به توضیح بیشتر درمورد هر یک از این موارد نیست.

از دیگر قابلیت های این پارچه این است که می توان با گرماژ و ضخامت های متفاوتی آن را تولید کرد تا برای استفاده در آب و هوای سرد و گرم به راحتی قابل استفاده باشد.

پارچه های کتان قدرت انعطاف پذیری بالایی دارد از این رو در تولید انواع لباس ها به کار می رود.

از مهمترین و اصلی ترین ویژگی پارچه های کتان این است که به دلیل گیاهی بودن آن به هیچ وجه دچار حساسیت پوستی نمی کند و این خاصیت برای پارچه بسیار ضروری است.

چنانچه لک و آلودگی در سطح پارچه کتان ایجاد شود به راحتی تمیز می شود بدون آنکه بافت و الیاف آن دچار آسیب شود.

لازم است بدانید به دلیل طبیعی بودن الیاف کتان، این پارچه ها به نسبت سایر پارچه ها سریعتر چروک شده از این رو بافندگان جهت رفع این مشکل آن را با سایر الیاف مانند پلی استر، ابریشم و پنبه با نسبت های کارشناسی شده ترکیب می کنند تا هم باعث افزایش عمر و هم کاهش چروک پذیری آن شود.

انواع پارچه های ترکیبی کتان

به دلیل تفاوت ها و کاربردهایی که هریک از الیاف موجود در دنیای نساجی وجود دارد گاهی لازم است برای به دست آوردن ویژگی های خاصی، این الیاف ها را با یکدیگر ترکیب کرده و پارچه ای با مشخصات جدید تولید کرد.

الیاف کتان نیز با سایر الیاف ها قابل ترکیب شدن است، یکی از دلایل این کار این است که کتان ارزان بوده و با ترکیب سایر الیاف، قیمت آن نیز کاهش پیدا می کند البته این یکی ازهزاران دلیل می تواند باشد.

• مخلوط کتان و پنبه

الیاف کتان و پنبه با درصدهای مختلف اما بیشتر 50/50 با یکدیگر ترکیب می شود تا پارچه حاصل از آن دارای استحکام بالا و چروک پذیری کمتری داشته باشد. از این ترکیب برای تولید انواع کاپشن و دامن و سایر پوشاک می توان بهره برد.

• کتان و پلی استر

یکی از قابلیت های پلی استر این است که به پارچه خاصیت عدم چروک پذیری می دهد و از آنجایی که این خاصیت برای تولید انواع پارچه مهم و ضروری است از این رو در اکثر پارچه ها از الیاف پلی استر استفاده می شود.

ترکیب کتان و پلی استر باعث کاهش قیمت وکاهش میزان چروک پذیری پارچه و همچنین خوش ایست شدن پارچه می شود.

•  مخلوط کتان و ابریشم

از ترکیب الیاف کتان و ابریشم پارچه ای به دست می آید که علاوه بر داشتن ویژگی های مهم کتان، ظاهری براق و درخشان نیز پیدا می کند از این رو برای تهیه کت و شلوارهای گرانقیمت گزینه بسیار عالی است.

• کتان و کش

لازم به ذکر است که از ترکیب الیاف با کش یا لاکرا پارچه جدیدی به دست می آید که علاوه داشتن خاصیت کتان مانند خنکی خاصیت کشسانی نیز دارد که از آن برای تهیه انواع پوشاک زنانه و مردانه بکار می برند. دوخت شلوارکارگو یکی از پرمصرف ترین پارچه های کتان کش می باشد.

کاربرد های پارچه کتان

پارچه کتان را می توان با توجه به الیافی که در ترکیب آن وجود دارد و نیز کاربردش دسته بندی کرد در این قسمت از مقاله شما را با کاربرد های متنوع این پارچه محبوب آشنا خواهیم کرد.

• در تهیه پوشاک

از پارچه کتان می توان برای تولید پوشاک استفاده کرد معمولا برای تهیه کت و شلوار، کاپشن، دامن، مانتو و شلوار از این پارچه بهره می برند.

طبق گفته هایی که در ابتدای این مقاله ذکر کردیم می توان پارچه کتان را در گرماژها و وزن های مختلف تولید کرد بنابراین از پارچه کتان نازک که به لینن معروف است می توان جهت تولید لباس های تابستانی و از پارچه کتان ضخیم که معمولا دارای بافت کجراه است جهت تولید لباس های زمستانی بهره برد.

بافت کجراه بافتی مورب و زیبایی است که بسته به کاربرد پارچه اعمال می شود معمولا پارچه هایی مانند پارچه کجراه که برای تهیه انواع لباسکار استفاده می شود دارای چنین بافتی است.

• تولید ملحفه

ملحفه ها در خانه کاربردهای متنوعی دارد مانند ملحفه و روبالشتی و انواع تشک و در مجموع انواع کالای خواب کاربرد دارد از دیگر مصارف پارچه کتان تولید دستمال سفره، رومیزی، حوله می باشد.

• کاربردهای متفرقه

جالب است بدانید از پارچه کتان علاوه بر موارد گفته شد در سایر زمینه ها نیز استفاده می شود، پارچه های کتان به دلیل مقاومت بالایی که دارد در صنایعی همچون مبلمان، بوم نقاشی، کیف و ساک های تبلیغاتی، انواع کوسن و ابزارهای دکوراتیو بسیار کاربرد دارد.

لازم به ذکر است در گذشته در مواردی مانند تهیه بادبان ها، انواع طناب خصوصا طناب ماهیگیری، صحافی و عایق سازی از پارچه های کتان استفاده می شد اما در حال حاضر بیشتر از مواد مصنوعی به جای پارچه کتان بهره برداری می شود.